C
Centaur
Een centaur is een symbool uit de Griekse mythologie, afgebeeld als half mens, en half paard. In de wereld van artificiële intelligentie (AI), voornamelijk regeneratieve vormen van AI, stelt het de combinatie van zowel menselijke als kunstmatige intelligentie voor.
gedefinieerd door: Petra Habets
Chatbot
Een messaging-programma waarbij je met een computerprogramma praat in plaats van met een echte persoon
gedefinieerd door: Evelien Heyselaar
Choking under pressure
Slechter presteren dan verwacht gezien iemands normale niveau. Dit gebeurt vaak in omstandigheden waarin de druk om te presteren hoog is (Beilock & Carr, 2001).
gedefinieerd door: Veerle de Theije, Erik Bijleveld
cisgender
Cisgender betekent dat je genderidentiteit (je identificeert je bijvoorbeeld als vrouw) overeenkomt met je geboortegeslacht (je geslachtskenmerken zijn vrouwelijk).
gedefinieerd door: Florien Cramwinckel
Cognitie
het vermogen om kennis op te nemen en te verwerken en het uitvoeren van complexe dagelijkse handelingen.
gedefinieerd door: Jantine Boselie
Cognitieve functies
processen zoals waarnemen, redeneren, geheugen, plannen maken, aandacht en concentratie.
gedefinieerd door: Jantine Boselie
Cognitieve gedragstherapie
De combinatie tussen cognitieve therapie en gedragstherapie noemt men cognitieve gedragstherapie. Het uitgangspunt in deze behandeling is dat niet de gebeurtenissen zelf maar de manier waarop de mens de dingen ziet voor negatieve gevoelens zorgt. De behandeling richt zich dan ook op het aanpassen van denkgewoonten en gedragingen die deze gevoelens in stand houden.
gedefinieerd door: Arne Leer
Cognitieve psychologie
Een stroming binnen de psychologie waarbij mentale functies zoals aandacht, geheugen, emotie, bewustzijn, en taal, bestudeerd worden met als doel de relaties tussen brein, cognitie en gedrag te begrijpen.
gedefinieerd door: Tamara De Beuf
Cognitieve vertekening
Een denkfout of een vertekening van de realiteit die veroorzaakt wordt door automatische denkprocessen die besluitvorming systematisch in een bepaalde richting sturen. Ook wel bias genoemd.
gedefinieerd door: Tamara De Beuf
Cognitive flexibiliteit
Deze executieve functie, ook wel bekend als ‘switching, stelt ons in staat om ons gedrag flexibel aan te passen in reactie op veranderde of onvoorziene omstandigheden, en onze de aandacht makkelijk te verdelen tussen het ene en het andere onderwerp.
gedefinieerd door: Fania Dassen
Collectieve nostalgie
het terugverlangen naar ervaringen of objecten uit het gedeelde verleden van de eigen groep
gedefinieerd door: Anouk Smeekes
Collectivistische cultuur
Hofstede en Bond (1984) onderscheiden dimensies waarop culturen kunnen verschillen, waaronder individualisme/collectivisme. Mensen in collectivistische culturen zien zichzelf als onderdeel van een groep en zijn meer gericht op het nastreven van groepsdoelen dan individualistische culturen (vaker een sociale zelf).
gedefinieerd door: Marleen Onwezen, Jos Bartels, Gerrit Antonides
Complementaire emotie
Een emotie roept een tegengestelde emotie op bij anderen.
gedefinieerd door: Gert-Jan Lelieveld
Complexe systemen
een complex systeem is een systeem dat bestaat uit een grote hoeveelheid op elkaar inwerkende componenten. Dit kan resulterende in niet-lineaire output, dus een kleine verandering in de input kan een grote verandering in de output veroorzaken bijvoorbeeld.
gedefinieerd door: Marieke M. J. W. van Rooij
Complimenten
Gesproken of geschreven subjectieve positieve evaluaties van andermans gedragingen, producten of eigenschappen.
gedefinieerd door: Mariëlle van Loenen, Eddie Brummelman
Conditio sine qua non
Latijnse uitdrukking die betekent dat iets een noodzakelijke voorwaarde is voor iets anders om te kunnen plaatsvinden of bestaan.
gedefinieerd door: Tilia Linthout
Confederate
Door onderzoekers ingehuurde en getrainde persoon die gedurende een onderzoek bepaald gedrag uitlokt bij proefpersonen.
gedefinieerd door: Sanne Pennings, Lonneke Debets
Confirmation bias
Een vorm van bias die ervoor zorgt dat mensen meer belang hechten aan informatie die verwachtingen en overtuigingen bevestigt.
gedefinieerd door: Tamara De Beuf
Consistentievuistregel
Beslisregel die als doel heeft om consistent te zijn in opvatting en gedrag.
gedefinieerd door: Loes Janssen
Consolidatie
De periode waarin informatie van het kortetermijngeheugen naar een permanente of langetermijngeheugen wordt overgebracht.
gedefinieerd door: Linda de Voogd
Consumptiestereotypes
Stereotypen (of vooroordelen) die mensen hebben van anderen gebaseerd op wat en hoeveel er gegeten wordt.
gedefinieerd door: Roel Hermans
Controlegroep
Een controlegroep is in onderzoek naar interventies een groep deelnemers die geen of een andere interventie dan de experimentele groep krijgt toegediend, en die voor de rest dezelfde kenmerken heeft als de experimentele groep. Het doel van een controlegroep is om het effect van de experimentele interventie te kunnen beoordelen door deze te vergelijken met de resultaten van de controlegroep.
gedefinieerd door: Tilia Linthout
Coöperatief gedrag
Gedrag waarmee het gemeenschappelijk belang wordt gediend, veelal ten koste van het eigenbelang.
gedefinieerd door: Welmer Molenmaker
Coping-mechanisme
Met coping wordt de manier waarop iemand met problemen en stress omgaat bedoeld. Het betreft de omgang met alle soorten voortdurende stressoren, zoals werkloosheid, echtscheiding, pijn of oorlog.
gedefinieerd door: Caroline Schlinkert
Correlatiecoëfficiënt
De maat die gebruikt wordt om de grootte van de relatie tussen twee variabelen uit te drukken. De maat kan variëren van -1.0 tot +1.0.
gedefinieerd door: Tamara De Beuf
Correlationeel
Correlationeel onderzoek is onderzoek waarbij men kijkt naar de samenhang tussen variabelen, waarbij een positieve correlatie betekent dat een hoge score op variabele X geassocieerd wordt met een hoge score op variabele Y.
gedefinieerd door: Veerle de Theije, Erik Bijleveld
Cortisol
een stresshormoon
gedefinieerd door: Brittany Evans, Kirstin Greaves-Lord, Ingmar Franken, Anja Huizink
Craving
extreme vorm van trek, verlangen naar meer.
gedefinieerd door: Edith Van Dyck
Creativiteit
De productie van originele en (potentieel) bruikbare ideeën, oplossingen en inzichten (Amabile, 1983).
gedefinieerd door: Matthijs Baas
Critical slowing down
Een fenomeen in complexe systemen waarin een overgang tussen verschillende toestanden plaatsvindt; vlak voor een overgang herstelt een systeem veel langzamer van verstoringen dan normaal gesproken.
gedefinieerd door: Marieke M. J. W. van Rooij
Cybersickness
Een polysymptomatische bijwerking van het gebruik van head-mounted displays in virtual reality, waaronder misselijkheid of hoofdpijn.
gedefinieerd door: Fabio Richlan